همچنین در تاریخ سوم خرداد‌ماه سال‌جاری به مناسبت روز ملی مبارزه با دخانیات، طرح جمع‌آوری سیگار از کیوسک‌های روزنامه‌فروشی با تعیین فرصت سه‌ماهه‌ای که از سوی معاونت بهداشتی وزارت بهداشت مطرح شده بود، همانند بسیاری از قوانین دیگری که صرفا وضع می‌شوند و به‌دلیل مهیا‌نبودن بستر، اجرایی نمی‌شوند، اجرای آن هم عقیم ماند.
به گفته دکتر مسجدی، فوق‌تخصص ریه، شهرداری تهران با واگذاری دکه‌های فروش مطبوعات بیشترین امکانات و امتیازات را برای صاحبان آن در نظر می‌گیرد که این امکانات و امتیازات جهت توزیع نشریات و رشد سرانه‌های فرهنگی است و به هیچ‌وجه نباید منجر به فروش سیگار شود و اگر چنانچه درآمد حاصل از فروش نشریات تکافوی دخل و خرج دکه‌داران محترم را نمی‌کند، جبران این مهم از طریق فروش سیگار هرگز صحیح نیست.
به منظور کسب اطلاع بیشتر درباره اقدامات شهرداری تهران در زمینه جمع‌آوری و ممانعت از فروش مواد دخانی در دکه‌ها و میزان موفقیت این سازمان در حذف دخانیات از دکه‌های روزنامه‌فروشی با مهندس رضا قهرمانی، معاون پیشگیری اداره سلامت شهرداری تهران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
- پیش‌تر اخباری مبنی بر تشدید اقدامات شهرداری تهران در رابطه با مبارزه و کنترل مصرف دخانیات در سطح پایتخت انتشار یافته بود و برخی از گزارش‌ها نیز از برخورد با دکه‌ها و کیوسک‌های روزنامه‌فروشی که به فروش سیگار مبادرت می‌ورزند حکایت داشت، اقدامات شهرداری در این زمینه تا کجا پیش رفته است؟
شهرداری در این زمینه با جدیت و قانونی و ضابطه‌مند عمل می‌کند اما متأسفانه سایر واحدها مانند وزارت بازرگانی و وزارت بهداشت که متولی نظارت بر اماکن هستند و صنوفی که عرضه و فروش سیگار را برعهده دارند تنها همکاری نسبی در این زمینه دارند که جهت حذف سیگار و علائم و نشانه‌های مصرف مواد دخانی در دکه‌های روزنامه‌فروشی است.
برای حل موضوع عرضه مواد دخانی در کیوسک‌های روزنامه فروشی و برخورد با این قضیه یک کار چند‌وجهی باید انجام داد. باید بپذیریم که برای پیشگیری از عرضه و فروش دخانیات نیاز به فرهنگسازی و کار تدریجی است تا بتوانیم از آن نتیجه مطلوب بگیریم. ابتدا ما باید با فرهنگسازی، شرایطی را ایجاد کنیم که میزان تقاضا برای سیگار کاهش یابد.
- چه اقداماتی باید برای کاهش در حوزه عرضه مواد دخانی انجام گیرد؟
برای کاهش در حوزه عرضه مواد دخانی باید مجوزهای صادره از سوی دست‌اندرکاران واردات و توزیع کالا از جمله وزارت بازرگانی، شرکت دخانیات و امور صنفی کاهش یابد اما به‌طور مشخص ما به منظور ایجاد محدودیت در عرضه دخانیات در سطح شهر تهران برنامه‌هایی را برای ممنوعیت فروش مواد دخانی در دکه‌های روزنامه‌فروشی- که در واقع متعلق به شهرداری تهران است- در دست اجرا داریم.
همچنین جلسات مختلفی با امور صنفی با محوریت صنف جراید برگزار کردیم و از اعضای آن خواستیم که برای اجرای بهتر قوانین چه قوانین مصوب شورای شهر و چه قانون جامع عدم عرضه و عدم مصرف مواد دخانی که برای اجرا در سطح کشور به تصویب رسیده است، با ما همکاری لازم را داشته باشند. در این جلسات نظرات مختلفی ارائه شده و بعضا مقاومت‌هایی نیز صورت گرفته است زیرا ادعا دارند که عمده درآمد دکه‌های روزنامه‌فروشی از محل فروش سیگار کسب می‌شود. در جلسات برگزار شده دیدگاه‌ها و محدودیت‌های قانونی خود را مطرح کردیم اما به‌دلیل اینکه جلوگیری از فروش دخانیات در دکه‌های روزنامه‌فروشی، با درآمد دکه‌داران مستقیما در تقابل است مقاومت‌هایی از جانب آنها صورت می‌گیرد.
- گفته می‌شود برای جمع‌آوری مواد دخانی از دکه‌ها صنف دکه‌داران مهلت خواسته بودند، و نتیجه چه شد؟
در سال 89 با دکه‌داران و اصناف به گفت‌وگو نشستیم و حتی آنها 2بار از ما مهلت خواستند. ما مهلت‌ها را حتی تا پایان سال89 هم تمدید کردیم تا اینها تلاش کنند راه‌های جایگزینی برای تأمین درآمد خود به جای کسب درآمد از فروش مواد دخانی پیش‌بینی کنند اما متأسفانه پس از اتمام مهلت‌ها باز هم همکاری خوبی با طرح جمع‌آوری دخانیات نداشتند. در جلساتی که رئیس مجمع امور صنفی حضور داشت از آنها خواسته شد که در گام اول این مواد دخانی و حتی آلاتی که نشانگر استعمال مواد دخانی است را از معرض دید خارج کنند تا این آلات در معرض دید نباشد تا در گام‌های بعد به سمت حذف مواد دخانی در دکه‌ها برویم.
متأسفانه هنوز این اقدامات به حذف کامل منجر نشده است. با این حال شهرداری تهران دستورالعمل منع فروش دخانیات در دکه‌های روزنامه‌فروشی و نظارت بر اجرای آن را توسط شرکت ساماندهی تهیه کرده است به ادارات ساماندهی نواحی شهرداری نیز ابلاغ شده است. هر از گاهی نیز ماموران اداره ساماندهی به سطح شهر مراجعه کرده و درصورت مشاهده دکه‌ای که اقدام به فروش مواد دخانی می‌کند از فعالیت آن جلوگیری می‌کنند.
کار نظارت به عهده ادارات ساماندهی مناطق است اما به‌طور مشخص هنوز دکه‌داران همکاری مشخصی برای حذف مواد دخانی از دکه‌ها انجام نداده‌اند. ما همچنان جلسات خود را با سیاستگذاران در این زمینه برگزار می‌کنیم و همچنین خواستار برپایی دوره‌های آموزشی برای افرادی که در این رسته دکه‌داری فعالیت می‌کنند، هستیم تا اینها را با خطرات ناشی از عرضه مواد دخانی آشنا کنیم که در خود دکه‌داران به نوعی یک خودکنترلی ایجاد شود.
البته به‌رغم اینکه از اساتید مجربی بهره می‌بردیم و در حوزه اجرا نیز می‌خواستیم خودمتولی باشیم، همکاری خوبی در زمینه ارائه کلاس‌های آموزشی در این باره مشاهده نشده است و متأسفانه مواد دخانی در دکه‌ها همچنان در حال عرضه است. حتی ما در جلساتی که داشتیم خواستیم که آن فراز قانون منع جامع دخانیات که مربوط به عدم فروش مواد دخانی به افراد زیر 18سال می‌شود را رعایت کنند.
برخی از دکه‌داران به‌طور داوطلبانه همکاری کردند و به‌ویژه از فروش مواد دخانی نزدیکی مراکز آموزشی خودداری کردند اما متأسفانه عزم جدی از ناحیه صنف دکه‌داران در جمع‌آوری سیگار و مواد دخانی در دکه‌ها مشاهده نمی‌کنیم. برخوردهای ماموران شهرداری نیز با دکه‌داران فروشنده مواد دخانی اغلب منجر به تشکیل پرونده‌های قضایی در دادگاه‌ها شده است که در حال حاضر به این موارد رسیدگی می‌شود.
